Oy kullanmak, her vatandaşın hakkıdır ve yasal zorunluluktur. Oy kullanmak, anayasanın vatandaşlara verdiği bir haktır. Bu hakkı en iyi şekilde kullanmak ve bizi yönetecek insanları en doğru şekilde seçmek için yapılan, demokratik yönetimlerin en önemli unsurudur.
Seçim zamanından önce tüm partiler kendi propagandaları yaparak, vatandaşlara nasıl hizmetler vereceği yönünde bilgi verip mitingler düzenler. Böylece insanlar hangi partiye kimlere oy vereceği bu şekilde daha kolay seçebilme imkanına sahip olurlar.
Oy vermeye giderken dikkat edilmesi gerekenler
Oy vermeye giderken muhakkak kimliğimiz ve nerede kullanacağımızı gösteren belgeyi yanımıza almak gerekir. Her belge kimlik tespitinde kabul edilmez. Asıl kabul edilen kimlek belgesi nüfus cüzdanıdır. Bunların yanında ehliyet, pasaport, evlilik cüzdanı gibi kimlik belgeleri kabul edilebilecek. Belediye ve köy muhtarlarından onaylı kimlik belgeleri geçerli değildir. Aslında telaş yaşamamak adına nerede oy kullanacağımızın yerini tespit etmek önemlidir. Oy kullanmak için belirlenen saatlerin dışında kalırsanız oy kullanamazsınız. Bu yüzden ya çok erken gidip sıraya yakalanmamalı ya da belirlenen saatler içinde kalabalığı göz ardı ederek sıraya girmelisiniz. Oy kullanmaya gittiğinizde muhakkak oy pusulasının yırtık, çizili, karalanmış olmamasına dikkat etmelisiniz. Oy pusulasını koyacağınız zarfların üzerinin mühürlü olması çok önemlidir. Eğer bunları kontrol etmeden oy pusulasını sandığa atarsanız oyunuz geçersiz sayılır.
Sandık görevlileri
Sandık başına gittiğinizde sandık görevlileri olarak karşınızda altı üye vardır. Bu kişilerden biri sandık başkanıdır. Sandık başkanı ve diğer üye yetkililer size oy kullanacağınız zaman kimlik bilgilerinizi öğrenmek için kimlik ve nerde oy kullanacağınızı gösteren belgeyi isterler. Kimlik onaylama işlemi bittikten sonra sandık başkanı oy kullanacağınız pusulayı, zarfları ve “evet” yazılı mührü verir.
Yurtdışından oy kullanma
Yurt dışındaki vatandaşların oy kullanması ise ya havaalanlarında kurulan özel kabinlerde ya da yurtdışı temsilcik ve konsolosluklarında kullanılabilmektedir. Yurt dışındaki vatandaşlar belirlenen günlerde ve saatlerde bu belirtilen kurumlarda oylarını kullanabilirler.
Oy verirken
Oy kullanmak için kabine girmeden önce muhakkak sandık başkanının vereceği oy pusulasını, zarfı, sandık başkanı ve üyelerin gözü önünde kontrol etmeniz gerekir. Pusulalarda herhangi bir karalama, çizik, yırtık varsa ya da zarfın üzerinde Yüksek Seçim Kurulu’nun filigranı ya da mührü yoksa oyunuz geçersiz sayılır. Oy verme işlemi sırasında evet basacağınız partiyi ya da kişiyi iyi belirleyip mührü buna göre basmalısınız. Mührün diğer seçeneklere bulaşmaması için de zarfın içine koyarken nefesinizle kurutma işlemi yaparak bunun önüne geçebilirsiniz.